زمانی‌که دامنه‌ای منقضی می‌شود، وب‌سایت شما از کار می‌افتد. در این شرایط، تغییری در دامنه ایجاد نمی‌شود و تاریخ انقضای دامنه خود را از‌طریق وب‌سایت whois می‌توانید بررسی کنید. در این مقاله، قصد داریم درباره پروسه انقضای دامنه برای TLDها صحبت کنیم؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
TLD چیست؟
همان‌طور‌که می‌دانید، نام دامنه از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. TLD یکی از بخش‌های مهمی است که بعد از نقطه (Dot) در نام دامنه قرار می‌گیرد. به TLD دامنه سطح‌بالا (Top-Level Domains) هم گفته می‌شود. برای مثال در دامنه example.com، بخش بعد از نقطه که com است، TLD نام دارد. ناگفته نماند نام دیگر TLD «پسوند دامنه» است که انواع مختلفی دارد. دامنه سطح‌بالای عمومی (gTLD) و دامنه سطح‌بالا کد کشور (ccTLD) ازجمله TLDهای شناخته‌شده هستند. شایان ذکر است که دامنه سطح‌بالای زیرساخت (Infrastructure Top-Level Domain) و sTLD نیز وجود دارند که در این مقاله به آن‌ها اشاره نمی‌کنیم.
پروسه انقضای دامنه برای TLDهای عمومی
TLDهای عمومی با نام gTLD نیز شناخته می‌شوند. gTLD مخفف عبارت Generic Top-Level Domains است و پرکاربردترین نوع دامنه در جهان شناخته می‌شود. به‌احتمال فراوان در طول روز با TLDهای عمومی مواجه شده‌اید؛ چراکه تمام کاربران می‌توانند دامنه خود را با استفاده از gTLDها ثبت کنند.
هر دامنه‌ای با‌‌توجه‌‌به زمان خرید، تاریخ انقضا دارد. بعد از گذشت تاریخ انقضای دامنه‌های عمومی (gTLD)، حدودا ۳۰ تا ۴۰ روز (بسته به رجیستر دامنه زمان متفاوت است) فرصت دارید تا دامنه وب‌سایتتان را تمدید کنید. فراموش نکنید بعد از انقضای دامنه‌های عمومی، دامنه وب‌سایت خود را باید در همین دوره تمدید کنید. در‌صورتی‌که دامنه خود را در این دوره تمدید نکنید، آن دامنه به‌مدت ۳۰ روز یا بیشتر وارد مرحله بازخرید می‌شود. در مرحله بازخرید، دامنه وب‌سایتتان را با پرداخت جریمه یا بازیابی به‌علاوه هزینه تمدید می‌توانید تمدید کنید.
اگر در آن دوره ۳۰روزه موفق نشدید دامنه وب‌سایت خود را تمدید کنید و وارد مرحله بازخرید شدید، به‌عنوان مالک دامنه آن را با پرداخت هزینه بازخرید می‌توانید بازگردانید. البته باید هزینه تمدید دامنه را نیز پرداخت کنید تا به‌طو‌رکامل آن را دراختیار بگیرید.
در‌صورتی‌که دامنه در مرحله بازخرید بازیابی نشود، بین ۵ تا ۷ روز وارد مرحله جدیدی به نام دوره حذف (Pending Delete) می‌شود. پس‌از‌آن، دامنه برای ثبت دراختیار کاربران دیگر قرار می‌گیرد و نمی‌توانید آن را بازیابی کنید. به‌طور‌کلی، می‌توان گفت که اگر TLDهای عمومی تقریباً ۷۰ روز بعد از تاریخ انقضا و در مرحله بازخرید بازیابی نشوند، برای خرید دراختیار عموم کاربران قرار می‌گیرند؛ البته گاهی اوقات مشاهده شده است که TLDهای عمومی با گذشت حدود ۱۲۰ روز از تاریخ انقضا، برای خرید و ثبت دراختیار عموم کاربران قرار گرفته‌اند. وقتی دامنه در‌دسترس عموم کاربران قرار گرفت، ثبت‌نام و خرید آن بر‌اساس اولویت‌ها بین کاربران انجام خواهد شد و دیگر بخت چندانی برای خرید دوباره دامنه‌تان نخواهید داشت.
.com پرطرفدارترین و پرکاربردترین TLD عمومی است. دامنه net و دامنه‌هایی مانند .org. ،xyz. ،name. ،biz و .info دامنه‌های عمومی هستند که می‌توانید آن‌ها را تهیه کنید. فراموش نکنید که هرکدام از این TLDها برای وب‌سایت‌های خاصی موجودند. برای مثال، از دامنه com معمولاً برای وب‌سایت‌های تجاری و از دامنه org بیشتر برای سازمان‌های دولتی استفاده می‌کنند.
پروسه انقضای دامنه برای ccTLDها
نوع دیگری از دامنه‌های سطح‌بالا ccTLD نام دارند. cc مخفف عبارت Country Code است و طیف مختلفی از دامنه‌های کشورها را شامل می‌شود که درادامه، به تعدادی از آن‌ها اشاره میکنیم.
۱. .IR (کشور ایران)
دامنه ir دقیقاً ۳۰ روز زمان تمدید بدون جریمه دارد و پس‌از‌آن، با پرداخت جریمه امکان تمدید وجود دارد. همچنین، دقیقاً با گذشت ۶۰ روز از تاریخ انقضا دامنه آزاد می‌شود. دیگر ccTLDها که معمولاً با آن‌ها مواجه می‌شوید، عبارت‌اند از: .AI. ،BZ. ،IN. ،IO. ،FM. ،GG. ،ID. ،US و .UK. ناگفته نماند تاریخ انقضای ccTLDها با یکدیگر متفاوت است.
۲. .CH. ،ES. ،FR. ،LI. ،PE. ،SG. ،Com. ،ORG. ،NET و AU
این‌ها جزو ccTLDهایی هستند که تا ۱۲ روز قبل از تاریخ انقضای واقعی دامنه، باید تمدید شوند. در‌صورتی‌که قبل از ۱۲ روز مانده به پایان تاریخ انقضا موفق نشوید این دامنه‌ها را تمدید کنید، آن‌ها بدون هیچ فرصتی وارد مرحله بازخرید می‌شوند.
۳. .CX. ،DE. ،EU و .NL
این‌ها نیز ccTLDهای دیگری هستند که به‌صورت دستی یا تا ۵ روز قبل از تاریخ انقضا می‌توانید تمدید کنید. اگر در مدت‌زمان تعیین‌شده این دامنه‌ها را تمدید نکنید، به‌احتمال فراوان در فاصله ۵ روز مانده به تاریخ انقضا، وارد مرحله بازخرید خواهند شد.
۴. .CM
.CM یکی دیگر از دامنه‌های ccTLD است. این دامنه را باید قبل از به‌سر‌رسیدن تاریخ انقضا تمدید کنید. جالب است بدانید که دامنه .CM وارد مرحله بازخرید نمی‌شود و زمان فرا‌رسیدن تاریخ انقضا برای حذف‌شدن ارسال می‌شود. این دامنه در همان روز تاریخ انقضا برای خرید و ثبت در‌دسترس عموم کاربران قرار خواهد گرفت.
۵. .UK
دامنه‌های .UK بعد از تاریخ انقضا وارد دوره‌ای ۳۰روزه می‌شوند. در این دوره، دامنه‌ها در‌دسترس عموم کاربران قرار نمی‌گیرند و وارد مرحله بازخرید نمی‌شوند؛ ازاین‌رو، آن‌ها را تا زمان تاریخ انتشارشان می‌توانید تمدید کنید. مدت‌زمان تعیین‌شده برای تمدید دامنه .UK بین ۶۰ تا ۹۰ روز است.
برخی از ccTLDها شامل .ES مربوط به کشور اسپانیا، .RU مربوط به کشور روسیه، .US مربوط به کشور آمریکا، .CA مربوط به کشور کانادا، .FR مربوط به کشور فرانسه، .NL مربوط به کشور هلند، .DE مربوط به کشور آلمان، .CH مربوط به کشور سوئیس، .JP مربوط به کشور ژاپن، .IR مربوط به کشور ایران، .CN مربوط به کشور چین و .BR مربوط به کشور برزیل هستند.
TLDها را برای چه مدتی می‌توان اجاره یا تمدید کرد؟
بسیاری از کاربران بر این باورند که با پرداخت هزینه، می‌توانند دامنه مدنظرشان را بخرند؛ اما باید بدانید که دامنه را نمی‌توانید بخرید و فقط آن را برای مدت معینی می‌توانید اجاره می‌کنید. در‌صورتی‌که اصطلاح خرید را برای دامنه به‌کار ببریم، به‌معنی مالکیت شما بر دامنه خواهد بود و دیگر به تمدید آن نیازی نیست. اگر بعد از گذشت تاریخ انقضای دامنه، باید مجدداً مبلغی را برای تمدید آن پرداخت کنید، بهتر است از واژه اجاره برای دامنه استفاده کرد.
به‌طور‌کلی، دامنه خود را به‌همراه TLD مدنظر می‌توانید بین ۱ تا ۱۰ سال اجاره کنید. برای مثال، اگر یک TLD با مبلغ سالانه ۵۰هزار تومان در‌دسترس باشد، در‌صورتی‌که قصد داشته باشید آن را برای پنج سال اجاره کنید، باید مبلغ ۲۵۰هزار تومان بپردازید. این دامنه تا ۵ سال در‌اختیارتان خواهد بود و بعد از گذشت این مدت، باید آن را تمدید کنید.
همان‌طور‌که گفتیم، برخی از وب‌سایت‌های فروش دامنه قابلیت تمدید خودکار دارند. با فعال‌کردن این گزینه، می‌توانید بعد از اتمام تاریخ انقضای دامنه، آن را به‌طورخودکار تمدید کنید. فراموش نکنید که قیمت دامنه‌ها هرسال تغییر می‌کند که در این صورت، به‌احتمال زیاد باید مبلغ بیشتری برای تمدید و خرید دامنه پرداخت کنید.
برای این‌که بتوانید بعد از انقضای دامنه آن را تمدید و دوباره مالکیت آن را در اختیار داشته باشید؛ باید پروسه انقضای دامنه برای TLDها را دنبال کنید. این پروسه برای پسوندهای مختلف متفاوت است، اما به آسانی با پرداخت صورت‌حساب می‌توانید دامنه‌های خود را تمدید و دوباره از آن‌ها استفاده کنید.
جمع‌بندی…
در این مقاله از آموزش دامنه، درباره TLDها و تاریخ انقضای آن‌ها صحبت کردیم. همان‌طور‌که گفتیم، پروسه تاریخ انقضای دامنه برای هر TLD با دیگری متفاوت است. gTLDها بعد از تاریخ انقضا، یک دوره ۳۰روزه دارند؛ در‌حالی‌که این دوره در برخی ccTLDها وجود ندارد. بنابراین، بهتر است قبل از خرید دامنه، درباره پسوند مدنظرتان به‌اندازه کافی تحقیق و با در‌نظر‌گرفتن شرایط، آن را تهیه کنید.
امیدواریم از این مقاله آموزشی زینوس وب استفاده لازم را برده باشید.
